संख्याज्ञान - मूळ संख्या, सम विषम संख्या

✅ *सांगली जिल्हा परिषद आयोजित गुणवत्ता शोध परीक्षा इयत्ता तिसरी, चौथी व पाचवी शिष्यवृत्ती परीक्षेसाठी उपयुक्त सराव प्रश्नमाला...*

⏫ *यशवंत प्रश्नमाला*

⏫ *श्री. संदिप पाटील सर, दुधगांव. 9096320023.*

⏫ *घटक - संख्याज्ञान - मूळ संख्या, सम विषम संख्या *

****************************

*प्रश्न - पुढे दिलेले प्रश्न लक्षपूर्वक वाचा व त्याखालील प्रश्नांच्या उत्तराच्या योग्य पर्याय क्रमांकाचे वर्तुळ रंगवा.* 

****************************

१) १ ते १०० या संख्यांमध्ये ३ ने भाग जाणाऱ्या संख्यांची एकूण संख्या किती?

१) ३३

२) ३४

३) ३१

४) ३०

२) पुढीलपैकी गटात न बसणारा पर्याय कोणता?

१) ५१

२) ३१

३) ४१

४) ६१

३) एक अंकी मूळ संख्यांची बेरीज किती होईल?

१) २८

२) २७

३) १७

४) २५

४) गटात न बसणारी संख्या ओळखा:

११, १३, १५, १७

१) ११

२) १३

३) १५

४) १७

५) ५, १०, १५, २०, २५... या मालिकेतील १० वी संख्या कोणती असेल?

१) ४५

२) ५५

३) ६०

४) ५०

६) पुढीलपैकी मूळ संख्या नसलेला पर्याय कोणता?

१) ४१

२) ४३

३) ४५

४) ४७

७) १ ते ५० पर्यंतच्या सर्व सम संख्यांची बेरीज किती येईल?

१) ६००

२) ६२५

३) ६५०

४) ५५०

८) १ ते १०० मधील सर्वात मोठी विषम व सर्वात लहान सम संख्या यांतील फरक किती ?

१) ९१

२) ९५

३) ९९

४) ९७

९) पुढील संख्यांपैकी जोडमूळ संख्यांची जोडी कोणती?

१) १७, १९

२) ३१, ३५

३) २३, २७

४) ५१, ५३

१०) खालीलपैकी सर्व विषम संख्यांचा गट कोणता?

१) ४३, ४५, ४७

२) ४२, ४४, ४६

३) ३९, ४१, ४२

४) ३७, ३९, ४१

स्पष्टीकरण सह उत्तरे

---

१) १ ते १०० या संख्यांमध्ये ३ ने भाग जाणाऱ्या संख्यांची एकूण संख्या किती?

📘 स्पष्टीकरण:

१ ते १०० मधील ३ च्या पाढ्यातील संख्यांची संख्या = ⌊१०० ÷ ३⌋ = ३३ संख्यांचे पूर्ण भाग जातात.

✅ अंतिम उत्तर: ३३

---

२) ३१, ४१, ६१ या संख्या मूळ संख्या आहेत – म्हणजेच त्या केवळ १ व स्वतःनेच भाग जातात.

परंतु ५१ ही संपूर्ण संख्या आहे, कारण ती १ व ५१ व्यतिरिक्त १७ नेही भाग जाते (५१ ÷ १७ = ३).

म्हणून, गटात न बसणारी संख्या म्हणजे ५१.

---

३) एक अंकी मूळ संख्यांची बेरीज किती होईल?

✅ योग्य उत्तर: ३) १७

📘 स्पष्टीकरण:

एक अंकी मूळ संख्याः २, ३, ५, ७

बेरीज = २ + ३ + ५ + ७ = १७

---

४) गटात न बसणारी संख्या ओळखा:

११, १३, १५, १७

✅ योग्य उत्तर: ३) १५

📘 स्पष्टीकरण:

१५ ही मूळ संख्या नाही (ती ३ × ५ ने भाग जाते), इतर सगळ्या मूळ संख्याच आहेत.

---

५) ५, १०, १५, २०, २५... या मालिकेतील १० वी संख्या कोणती असेल?

✅ योग्य उत्तर: ४) ५०

📘 स्पष्टीकरण:

या सर्व ५ च्या पाढ्यातील संख्या

---

६) पुढीलपैकी मूळ संख्या नसलेला पर्याय कोणता?

✅ योग्य उत्तर: ३) ४५

📘 स्पष्टीकरण:

४५ = ५ × ९ (म्हणजे ती मूळ संख्या नाही)

इतर सर्व (४१, ४३, ४७) या मूळ संख्याच आहेत.

---

७) १ ते ५० पर्यंतच्या सर्व सम संख्यांची बेरीज किती येईल?

✅ योग्य उत्तर: १) ६५०

---

८) १ ते १०० मधील सर्वात मोठी विषम व सर्वात लहान सम संख्या यांतील फरक किती ?

✅ योग्य उत्तर: ३) ९९

📘 स्पष्टीकरण:

सर्वात मोठी विषम संख्या = ९९

सर्वात लहान सम संख्या = २

फरक = ९९ − २ = ९७

उत्तर दुरुस्त: ४) ९७

---

९) पुढील संख्यांपैकी जोडमूळ संख्यांची जोडी कोणती?

✅ योग्य उत्तर: १) १७, १९

📘 स्पष्टीकरण:

जोडमूळ संख्याः दोन मूळ संख्यांमध्ये फक्त एक अंतर असते

१७ आणि १९ = दोन्ही मूळ, आणि फरक २

इतर जोड्यांत किमान एक संख्या मूळ नाही किंवा फरक २ नाही

---

१०) खालीलपैकी सर्व विषम संख्यांचा गट कोणता?

✅ योग्य उत्तर: १) ४३, ४५, ४७

📘 स्पष्टीकरण:

४३, ४५, ४७ — तिन्ही विषम

इतर गटांत किमान एक सम संख्या आहे.

---

🔚 उत्तर सूची:

१) १) ३३

२ १) ५१

३) ३) १७

४) ३) १५

५) ४) ५०

६) ३) ४५

७) १) ६५०

८) ४) ९७

९) १) १७, १९

१०) १) ४३, ४५, ४७

---