बुद्धिमत्ता - आकलन (अक्षरमाला )

 *सांगली जिल्हा परिषद आयोजित गुणवत्ता शोध परीक्षा इयत्ता तिसरी, चौथी व पाचवी शिष्यवृत्ती परीक्षेसाठी उपयुक्त सराव प्रश्नमाला...*

⏫ *यशवंत प्रश्नमाला*

⏫ *श्री. संदिप पाटील सर, दुधगांव. 9096320023.*

⏫ *बुद्धिमत्ता - (आकलन - अक्षरमाला)*

****************************

*खाली दिलेल्या प्रश्नांच्या अचूक उत्तर असलेल्या पर्यायी क्रमांकाचे वर्तुळ रंगवा.* 

****************************

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y

१. दिलेल्या अक्षरमालेत A व Y च्या दरम्यान किती अक्षरे आहेत?

१) २५

२) २४

३) २६

४) २३

२. वरील अक्षरमालेतील सुरुवातीपासून १६ व्या अक्षराच्या उजवीकडील चौथे अक्षर कोणते?

१) T

२) V

३) U

४) S

३. दिलेल्या इंग्रजी अक्षरमालेतील अनुक्रमे कोणत्या क्रमांकाची अक्षरे घेतल्यास एका फळाचे नाव तयार होईल?

१) २, १, १४, १, १४

२) १, १६, १६, १, ९, १०, १२

३) १, १६, १६, १२, ५

४) १३, १, १४, १५, ७, 

४. वरील अक्षरमालेत S चा शेजारी आहे, पण तो Q चा शेजारी नाही असे अक्षर कोणते?

१) R

२) P

३) T

४) O

५. वरील अक्षरमालेत मधल्या अक्षराच्या उजवीकडील पाचवे अक्षर कोणते?

१) R

२) S

३) Q

४) T

६. वरील अक्षरमालेत एकूण किती अक्षरे विषम क्रमांकावर आहेत?

१) १२

२) १४

३) १३

४) १०

७. अक्षरमालेतील प्रत्येक अक्षराची किंमत त्याच्या अनुक्रमांकापेक्षा २ ने वाढविल्यास H + P = ?

१) २४

२) २७

३) २५

४) २८

८. अक्षरमालेतील डावीकडून १६ व्या अक्षराच्या उजवीकडील तिसरे अक्षर कोणते?

१) S

२) Q

३) T

४) R

९. अक्षरमालेतील खालीलपैकी कोणत्या पर्यायातील अनुक्रमांकाची अक्षरे घेतल्यास अर्थपूर्ण शब्द तयार होईल?

१) १९, २१, १४

२) १, २०, १२

३) २, २५, २०

४) १४, ९, ८, ५, ७

१०. दिलेल्या अक्षरमालेतील 'HOT' चा विरुद्धार्थी शब्द तयार करण्यासाठी डाव्या बाजूने कोणत्या क्रमांकाची अक्षरे घ्याल?

१) २, १३, १३, ४

२) ३, १५, १२, ४

३) ८, १५, ५, ४

४) ३, १२, १५, ४

---

या प्रश्नांची स्पष्टीकरणासह उत्तरसूची खालीलप्रमाणे आहे.

१. दिलेल्या अक्षरमालेत A व Y च्या दरम्यान किती अक्षरे आहेत?

 * योग्य उत्तर: ४) २३

 * स्पष्टीकरण: इंग्रजी अक्षरमालेत A ते Y पर्यंत एकूण २५ अक्षरे आहेत. A आणि Y ही दोन अक्षरे वगळल्यास, त्यांच्या दरम्यान २३ अक्षरे (२५ - २ = २३) उरतात.

--- 

२. वरील अक्षरमालेतील सुरुवातीपासून १६ व्या अक्षराच्या उजवीकडील चौथे अक्षर कोणते?

 * योग्य उत्तर: १) T

 * स्पष्टीकरण: अक्षरमालेत सुरुवातीपासून १६ वे अक्षर P आहे. P च्या उजवीकडील चौथे अक्षर मोजल्यास ते T (P, Q, R, S, T) येते.

--- 

३. दिलेल्या इंग्रजी अक्षरमालेतील अनुक्रमे कोणत्या क्रमांकाची अक्षरे घेतल्यास एका फळाचे नाव तयार होईल?

 * योग्य उत्तर: ३) १, १६, १६, १२, ५

 * स्पष्टीकरण:

   * १) २, १, १४, १, १४ = B A N A N (हा पूर्ण शब्द नाही.)

   * २) १, १६, १६, १, ९, १०, १२ = A P P A I J L (हा अर्थपूर्ण शब्द नाही.)

   * ३) १, १६, १६, १२, ५ = A P P L E (APPLE - सफरचंद) हा एक फळाचे नाव आहे.

   * ४) १३, १, १४, १५, ७, = M A N O G (हा अर्थपूर्ण शब्द नाही.)

--- 

४. वरील अक्षरमालेत S चा शेजारी आहे, पण तो Q चा शेजारी नाही असे अक्षर कोणते?

 * योग्य उत्तर: ३) T

 * स्पष्टीकरण: अक्षरमालेत S चे शेजारी R आणि T आहेत. R हा Q चा देखील शेजारी आहे. त्यामुळे T हे S चे शेजारी आहे, पण Q चे नाही.

--- 

५. वरील अक्षरमालेत मधल्या अक्षराच्या उजवीकडील पाचवे अक्षर कोणते?

 * योग्य उत्तर: १) R 

 * स्पष्टीकरण: A ते Y या अक्षरमालेत M (१३ वे अक्षर) हे मध्य अक्षर आहे. M च्या उजवीकडील पाचवे अक्षर मोजल्यास ते R (M, N, O, P, Q, R) येते.

---

६. वरील अक्षरमालेत एकूण किती अक्षरे विषम क्रमांकावर आहेत?

 * योग्य उत्तर: ३) १३

 * स्पष्टीकरण: A ते Y या २५ अक्षरी अक्षरमालेत विषम क्रमांकावर येणारी अक्षरे ही विषम संख्यांच्या स्थानावर (१, ३, ५, ..., २५) असतील. एकूण १३ विषम क्रमांक असल्याने, १३ अक्षरे विषम क्रमांकावर असतील. (उदा. A, C, E, G, I, K, M, O, Q, S, U, W, Y)

---

७. अक्षरमालेतील प्रत्येक अक्षराची किंमत त्याच्या अनुक्रमांकापेक्षा २ ने वाढविल्यास H + P = ?

 * योग्य उत्तर: ४) २८

 * स्पष्टीकरण:

   * H चा अनुक्रमांक ८ आहे. २ ने वाढविल्यास ८ + २ = १०.

   * P चा अनुक्रमांक १६ आहे. २ ने वाढविल्यास १६ + २ = १८.

   * यांची बेरीज: १० + १८ = २८.

---

८. अक्षरमालेतील डावीकडून १६ व्या अक्षराच्या उजवीकडील तिसरे अक्षर कोणते?

 * योग्य उत्तर: १) S

 * स्पष्टीकरण: डावीकडून १६ वे अक्षर P आहे. P च्या उजवीकडील तिसरे अक्षर मोजल्यास ते S (P, Q, R, S) येते.

---

९. अक्षरमालेतील खालीलपैकी कोणत्या पर्यायातील अनुक्रमांकाची अक्षरे घेतल्यास अर्थपूर्ण शब्द तयार होईल?

 * योग्य उत्तर: १) १९, २१, १४ 

 * 

 * स्पष्टीकरण:

   * १) १९, २१, १४ = S U N (SUN - सूर्य) हा अर्थपूर्ण शब्द आहे. 

   * २) १, २०, १२ = A T L (अर्थपूर्ण नाही.)

   * ३) २, २५, २० = B Y T (अर्थपूर्ण नाही.)

   * ४) १४, ९, ८, ५, ७ = N I G T H (अर्थपूर्ण नाही.)

---

१०. दिलेल्या अक्षरमालेतील 'HOT' चा विरुद्धार्थी शब्द तयार करण्यासाठी डाव्या बाजूने कोणत्या क्रमांकाची अक्षरे घ्याल?

 * योग्य उत्तर: २) ३, १५, १२, ४

 * स्पष्टीकरण:

   * 'HOT' चा विरुद्धार्थी शब्द 'COLD' (थंड) आहे.

   * COLD साठी आवश्यक अनुक्रमांक:

     * C = ३

     * O = १५

     * L = १२

     * D = ४

   * म्हणून, ३, १५, १२, ४ हे योग्य क्रमांक आहेत.

---